MULLER-ÁRBORE: O RENACEMENTO: RAFAEL SANZIO (Parte VI)

Rafael viveu no Borgo, con bastante luxo e nun pazo deseñado por Bramante. Nunca se casou, pero en 1514 comprometeuse con María Bibbiena, sobrina do cardeal Médici, quen forzou o compromiso, e que a falta de entusiasmo do artista non fixo posible os esponsales antes da súa morte en 1520. Díxose que tivo varias relacións amorosas, pero mentres viviu en Roma gozou dunha relación permanente con MargheritaLuti, «A Fornarina», chamada así por ser filla dun panadero (fornaio en italiano).

A fornarina. 1518-19

Foi nomeado mordomo do Papa León X, o que lle daba un certo estatus ante a corte e uns ingresos adicionais, así como tamén, Cabaleiro da Orde Papal da Espuela Dourada. Vasari afirma que estes nomeamentos, e do mesmo xeito que os moitos encargos feitos por estes, puideron ser motivo e explicación do atraso do seu casamento. O seu prematuro pasamento nun Venres Santo (6 de abril de 1520, posiblemente o día do seu aniversario trinta e sete) e as súas causas non están aínda determinadas, porén, fose cal fose a causa, na agudización da súa enfermidade, que durou quince días, puxo as súas cousas en orde e pediu ser enterrado no Panteón de Roma.

O seu funeral foi grandioso e acudiu unha grande multitude. A inscripción nasúa sarcófago de mármore, un pareado elegíaco escrito por Pietro Bembo, din:ILLE HIC EST RAPHAEL TIMVIT QVO SOSPITE VINCI RERVM MAGNA PARENS ET MORIENTE MORI, que pode traducirse como "Aquí xace Rafael, polo que en vida temeu ser vencida a natureza, e ao morrer el, temeu morrer ela."

Considéraselle un dos mellores debuxantes na historia da arte occidental e un dos que empregou ampliamente o debuxo para planear as súas composicións. Segundo Armerina, experta na vida do artista, conta, que cando este empezaba a planear unha composición, estendía no chan un gran número de debuxos que conservaba arquivados, e comezaba rápidamente a debuxar, utilizando figuras de «aquí e de alá».

Nas últimas obras pintadas polo seu obradoiro, os debuxos son a miúdo moito mellores que a pintura. A maior parte dos seus debuxos son bastante detallados, incluso os bocetos iniciais con figuras espidas están cuidadosamente feitos, e os posteriores debuxos de preparación teñen un alto nivel de acabado, con sombreados e, ás veces, zonas iluminadas en branco. Foi un dos últimos artistas en utilizar de xeito habitual un dispositivo metálico, aínda que tamén soubo facer un soberbio uso da técnica máis libre do carbón vermello ou negro. Nos seus últimos anos foi un dos primeiros artistas en usar modelos femininos para debuxos preparatorios, aínda que según Garzón, cabe mencionar que habitualmente usábanse homes para estudo de ambos sexos.