O RENACEMENTO: RAFAEL SANZIO (Parte IV)

 As complexas composicións das stanzas, posúen unha visión extremadamente idealizada dos suxeitos representados, e as composicións, aínda que xa perfectamente concibidas en debuxo, parecen sufrir de «sprezzatura», un término ideado polo seu amigo Baldassare Castiglione, que o definía como «una certa indiferenza que impregna toda a obra e que nos fai pensar oudir que fluíusen ningún esforzo».  

Segundo Michael Levey, «Rafael dálles ás súas figuras unha graza e claridade sobrehumanas nun universo de certezas Euclidianas”. A pintura é da máxima calidade nas dúas primeiras estancias, baixando o nivel nas seguintes.

Sobreviviron uns corenta bocetos da Disputa das Estanzas e probablemente haxa máis entre as catrocentas follas que se teñen actualmente das súas pre-deseños. Fixo moitos debuxos para perfilar as posturas e as composicións, aparentemente en cantidade superior ás doutros artistas, a xulgar pola gran cantidade de variantes que sobreviviron. Para John Shearman, a arte de Rafael marca «un desprazamento dos recursos desde a produción cara á investigación e o desenvolvemento».

DEBUXOS PREPARATORIOS

 

 Empregaba o ESTARCIDO nos seus debuxos, pois cando estaba satisfeito cunha composición a miúdo trasladábaa a cartón a escala real, que posteriormente perforaba cun punzón, deixando buracos por onde deixaba pasar un pouco de hollín, de modo que quedaban liñas na superficie final como guía. Tamén fixo un uso exhaustivo e pouco habitual, tanto en papel como en yeso, dunha «agullacega», marcando liñas que deixaban só unha hendidura, pero ningunha marca. Estas poden ser vistas no muro da escola de Atenas e en moitos outros debuxos.

 

Interesante páxina sobre o debuxo en Rafael:

http://www.elefantesdepapel.com/dibujos 

 

 

O RENACEMENTO: RAFAEL SANZIO (Parte III)

ROMA
As Estanzas vaticanas

 A finais de 1508 trasladouse a Roma, onde entrou ao servizo do papa Xullo II, probablemente grazas á recomendación do seu arquitecto Donato Bramante, quen por entón traballaba na basílica de San Pedro, pois este era natural de Urbino e tiña algunha relación con Rafael. A diferenza de Miguel Anxo, que non realizou traballo artístico algún durante certo tempo en Roma antes de recibir os primeiros encargos, Rafael recibiu rápidamente o encargo de decorar ao fresco a que habería de ser a biblioteca privada do pontífice no Vaticano. Era un proxecto moito máis importante e extenso que calquera no que traballase ata ese momento, pois ata a data non pasara de facer algún retablo en Florencia. No seu equipo había outros artistas traballando en diferentes estancias, moitos deles pintando sobre obras encargadas polo odiado predecesor de Xullo II, o papa español Alejandro VI. O novo pontífice decidira borrar calquera vestixio do papa Borgia, ata os seus escudos de armas. Un deles foi Miguel Anxo, que recibiu o encargo de pintar a cúpula da Capela Sixtina.

 A primeira das stanze que comezou a pintar, é a coñecida como Stanza della Segnatura polo uso que tiña en tempos de Giorgio Vasari, produciu un impacto extraordinario na arte romana. Hoxe día continúa sendo considerada a obra mestra do pintor, pois contén A Escola de Atenas, O Parnaso e A disputa do Sacramento e As Virtudes e a Lei.

 

 Como consecuencia deste gran éxito, fóronlle encargadas novas estanzas, concluíu tres delas, todas con pinturas nos seus muros e, a miúdo, tamén nos teitos, aínda que delegando execución práctica dos deseños (que sempre realizou en persoa) nos membros do numeroso taller que formara, quenes tras a Morte do artista realizaron a decoración da cuarta estanza, baseándose nos deseños que o mestre deixara. A morte de Xullo II (1513) non interrompeu os traballos, pois o seu sucesor, o papa León X, un Medici, estableceu unha relación próxima co artista, que continuou recibindo encargos. O amigo de Rafael, o cardeal Bibbiena, era un dos antigos titores do novo papa, e o seu íntimo amigo e conselleiro.

 As estanzas ten ordenadas as catro salas, desde o este ata o oeste, tal como un visitante entraría no apartamento: Sala de Constantino, Sala de Heliodoro, Sala de la Signatura y Sala del Incendio del Borgo. Aínda así, outra é a orde cronolóxico na que se pintaron os frescos.

 ESTANZA DE CONSTANTINO: Visión da Cruz. Batalla en Puente Milvio entre Constantino e Majencio. Bautismo de Constantino. A Donación de Roma.

 

 

 

 

SALA DE HELIODORO: Expulsión de Heliodoro del templo. Misa de Bolsena. Encuentro de León Magno y Atila. Liberación de San Pedro.

 

 

 

 

 

STANZA DO INCENDIO DO BORGO:  Batalla de Ostia. Incendio dO Borgo. Coronación de Carlomagno. Xuramento ou xustificación de León III.

 

 

 

 

  É evidente que Rafael deixouse influír polos frescos do teito da Capela Sixtina de Miguel Anxo. Vasari di que Bramante introduciuno en devandita capela secretamente. Un dos primeiros e máis claros exemplos foi o retrato do mesmo Miguel Anxo como Heráclito na Escola de Atenas, que parece sacado directamente da Sibilas ou os ignudi do teito da Capela Sixtina. Outras figuras desta e outras obras posteriores nas estancias acusan a mesma influencia, pero aíndamáis integradas no estilo persoal de Rafael. Buonarroti acusouno de plaxio e uns anos antes da morte de Rafael queixábase nunha carta: «todo o que sabe de arte aprendeuno de min», aínda que noutras ocasións mostrouse máis  xeneroso.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O RENACEMENTO: RAFAEL SANZIO (Parte II)

  Nos primeiros anos do século XVI, Sanzio tamén pintou moitas pequenas e exquisitas pinturas de caballete, a maior parte probablemente para amantes da pintura da corte de Urbino, como As tres Grazas, O soño do cabaleiro ou San Miguel, e empezou a pintar Virxe co Neno entronizados e santos (1504).

O soño do cabaleiro

As tres grazas

Madonna con libro

 FLORENCIA
 Rafael levou unha vida de "nómada", traballando en distintos lugares do norte de Italia, pero pasando unha boa parte do seu tempo en Florencia, quizais desde o ano 1504.

 Na Royal Collection hai un debuxo de Rafael da obra perdida de Leonardo Leda e o cisne, do que tomou a postura en contrapposto para a súa Santa Catalina de Alexandría. Tamén perfeccionou a súa propia versión do sfumato de Leonardo, para dar máis sutileza á representación da carne, e desenvolver o intercambio de miradas entre os grupos, aínda que moito menos enigmáticos que os conseguidos por Leonardo. Ademais, soubo conservar nas súas obras a suave e clara luz de Perugino.

Santa Catalina de Alexandría

 Nesta década pintou tamén diversas Madonnas e retratos.

Madonna dell Gran Duca. 1504

A fermosa xardinera. 1507

Retrato de Agnolo Doni.1506

Retrato de Magdalena Doni. 1507

Dama con unicornio. 1506

Madonna del cardellino. 1507. Óleo sobre táboa

TRABALLANDO NA TÉCNICA DO PASTEL

 O término pastel derívase da palabra pasta, que é a masa que se forma ao mesturar os pigmentos en po coa goma que os aglutina; pertence aos medios secos e rápidos na súa aplicación, pois as cores do pastel son intensos e saturados.

 Este ano 2014, o alumnado de primeiro curso de Pintura, enfréntase á técnica do pastel a través dunha copia do natural de elementos e froitos varios que eles e elas truxeron á aula.

 Aínda que na técnica do pastel pódense empregar diversos soportes como a seda, o veludo ou algúns tecidos;  escollimos o papel Canson xa que logo ten unha cor uniforme, e asemade o seu brillo pode perdurar durante séculos pois é un papel sen ácido.

 No photo peach, aparecen algúns dos seus traballos realizados na aula.

BODEGÓNS E PASTEL.2014 on PhotoPeach