Retrato da artista
Neste artigo debo sinalar, que debido a
complexidade de reafirmar como certas varias obras, pois a obra do seu pai e o
feito de non ter asiñados os seus cadros máis que como a letra “M”, fai moi
difícil a catalagoción das súas obras, baixo elas porei para non entrar en
erros nin contradiccións a posibilidade de que poidan ser ou non efectivamente súas.
Posible autorretrato
A historia da pintora Marietta Robusti é a
mesma que a de moitas outras mulleres artistas que, no seu tempo, tiveron
moitas dificultades para demostrar o seu talento e conseguir vivir da súa arte.
Fillas, irmás ou familiares de artistas, esas pintoras tenaces só puideron
pintar á sombra dos seus protectores. Co
tempo descubriuse que obras atribuídas a pintores de renome foron realizadas
por estas mulleres. A Tintoretta é un dos casos menos coñecidos porque
aínda a día de hoxe hai moi poucas obras
atribuídas a ela. Protexida polo seu pai, Marietta viviu moi ligada ao gran
Tintoretto, do que aprendeu e mesmo chegou a alcanzar en talento, segundo
algúns expertos.
A Tintoretta nace en Venecia ca 1554 (aínda que según
Ridolfi nace no ano 1560) e morre na mesma cidade no 1590, filla de Jacopo Robusti, chamado o Tintoretto, pois era fillo dun
tintoreiro, o que permitiulle un exhaustivo coñecemento das cores, sobre
todo dos tintes bermellos que reflectiu á perfección nas súas obras.
Posible autorretrato. Museo del Prado
Posible autorretrato (Dama veneciana)
Con todo, hai indicios dunha importante
colaboración en obras asinadas polo seu pai, a máis evidente estaría na Santa
Inés resucitando a Licinio. Moi poucas obras poden serlle atribuídas con
seguridade, tal vez só o Autorretrato conservado nos Uffizi. No Museo do Prado
consérvase un retrato de dama. Na Gemäldegalerie de Dresde atópase a que podería
ser a súa única obra asinada “MR”, o Retrato de dous homes. Modernos
estudos atribúenlle claramente un
retrato, “Vello cun neno”. O “M”
característico de Marietta foi descuberto nesta obra en 1920, ata entón
identificado con Jacobo Tintoretto.
Vello cun neno.1585
Algunhas
pequenas obras relixiosas poderían serlle atribuídas: dúas Virxe co Neno, ambas
as dúas no Museo de Cleveland. Tamén hai indicios dunha importante colaboración
en obras asinadas polo seu pai, a máis evidente estaría na Santa Inés
resucitando a Licinio (Santa Maria dell'Orto, Venecia, 1578-79). Na Colección
Rassini de Milán gárdanse dous debuxos probablemente executados no taller de
Tintoretto.
O seu
pai ensinoulle a súa técnica pictórica que ela asimilou ata o punto en que
chegou a ser imposible distinguir diferenzas nos traballos de ambos.
Marietta traballou no taller de Jacopo durante quince anos; á vez que o axudaba
nas súas obras e ensinaba pintura, recibía encargos de retratos da aristocracia
veneciana, logrando tal éxito que xa era unha moda pousar para “A Tintoretta”.
Retrato de dama
Retrato de dona nova
O seu primeiro retrato, segundo Elizabeth
Fries Ellet, foi o de Marco do Vescovi, moi admirado especialmente pola
pintura da barba, segundo esta autora algúns xa se aventuraron a dicir que igualaba
en mestría ao seu pai. O Emperador Maximiliano quedou moi
impresionado polo gran parecido logrado nun retrato do seu anticuario Jacopo
Strada que este lle levou como curiosidade xunto a un autorretrato da artista;
segundo din, o emperador colocou ambas as obras na súa cámara e convidouna a
ser pintora do seu corte. Tamén foi convidada por Felipe II de España e o
Archiduque Ferdinando, pero, ante a insistencia do seu pai, Marietta rexeitou todas as ofertas que a
afastarían de Venecia e a casa da súa familia. Tanto foi o apego paterno, que
só permitiu que casase cando Mario Augusta, un adiñeirado xoieiro, accedeu a
vivir na mesma casa.
Jacopo Strada. 1567
Marietta traballou durante quince anos non
estudo de Tintoretto, porén, unha boa
parte do seu traballo quedou asolagado na enorme produción dá obra do seu pai.
Morta de parto logo de catro anos de contraer
matrimonio, á idade de trinta anos, deixando ao seu pai nun profundo pesar do
que, segundo din, non puido recuperarse. Conta a tradición que Jacopo
retratouna cando xacía morta no seu leito (segundo Fries Ellet, un artista
pintou a Tintoretto transferindo ao lenzo os trazos aínda belos da súa filla
morta). Os seus restos foron depositados no panteón familiar da igrexa de Santa
Maria dell´Orto rodeada por varias pinturas do Tintoretto, quen a acompañou catro
anos despois, cando unhas febres terminaron coa súa vida.
Posible autorretrato. 1580
A pesar de traballar durante tantos anos, como
lamentablemente ocorreu con moitas mulleres artistas, as obras de Marietta non
perduraron, perdéronse ou foron confundidas e englobadas dentro da importante produción
de Jacopo Robusti. A historiadora e investigadora de arte Lucy Lippard comenta
que “ao pouco tempo despois da súa morte, o traballo de Marieta pasou ao
esquecemento, ata que os académicos de 1920 fixeron o achado e definitivamente
atribuíronlle un só cadro. Por séculos
os traballos das mulleres artistas estiveron desaparecendo, ás veces baixo o
nome de artistas máis coñecidos.
Posible autorretrato con madrigal. 1580
Para
saber máis sobre esta descoñecida artista:
